Akıllı ağlar ve tarayıcılar, denizde daha fazla balık kalmasını nasıl sağlar?

Ticari balıkçılık, okyanuslarımızda yaşamı tüketiyor. Trol tekneleri, stokların yenilenmesine fırsat vermeyecek kadar hızla balık tutarken, devasa ağlarına yunuslar ve kaplumbağalar da takılıyor.

2017'de küresel balık stoklarının üçte birinden fazlası aşırı avlanmış olarak sınıflandırıldı. Bu soruna en çok gelişmekte olan ülkelerde rastlansa da, Avrupa Birliği teknolojiye yatırım yapmanın sularındaki sorunu çözmeye yardımcı olmasını umuyor ve bu doğrultuda, Norveçli SINTEF Ocean şirketinin yürüttüğü SmartFish H2020 adlı bir projeyi finanse ediyor. Bu şirket, sektörün deniz yaşamı üzerindeki etkisini azaltmak için ekipman tasarlamak amacıyla balıkçılık şirketleri, teknoloji tedarikçileri ve üniversitelerle ortak çalışıyor.

Test ettiği yenilikler arasında SmartGear adı verilen yeni bir tür trol ağı da var. SmartGear, hem sesler yayarak hem de farklı renk ve yoğunlukta LED ışıkları kullanarak sadece hedef türleri ağa çekiyor ve diğer balıkları uzaklaştırıyor.

SINTEF Ocean'ın kıdemli araştırma bilimcisi Rachel Tiller, CNN Business'a "Balıkçıların hayatını kolaylaştırmak istiyoruz" diyor. "Sorun şu ki elimizde veri yok. Okyanusta ne kadar balık olduğunu bilmiyoruz ve bu bilgiyi edinmemiz gerekiyor."
SINTEF, gemilere çekilen balıkları taramak için lazerler kullanarak bu boşluğu kapatmaya çalışıyor. Denenmekte olan bir diğer teknoloji ise CatchScanner. Balığın 3D renkli görüntüsünü oluşturuyor ve bu görüntü yapay zekâ yardımıyla analiz edilerek ağırlık tahmini ve türlerin teşhisinde kullanılıyor.

CatchScanner kuralların çiğnenmesine mücadelede de yardımcı olabilir; zira AB kotalarının izin verdiğinden daha fazla miktarda, ayrıca yanlış büyüklükte ve türde balık avlayan bazı balıkçı gemilerine rastlamak mümkün. CatchScanner, av bilgilerini bir veri tabanında otomatik olarak toplayıp ulusal sahil güvenlik kurumları gibi yetkililerin kullanımına sunarak bunu önleyebilir.

Avrupa'da balıkçılık sektöründe yaklaşık 75.000 kişi çalışmaktadır. Deniz ürünlerine olan talebin ve deniz yaşamı üzerindeki baskının artmasıyla birlikte, balıkçılığı modernleştirmek, kotaları denetlemek, ticari türler hakkında veri toplamak ve sürdürülebilir işler yaratmak için 2014-2020 Avrupa Denizcilik ve Balıkçılık Fonu,  SmartFish gibi projelere 6,4 milyar € (7,6 milyar $) ayırmıştır.

Denizcilik ve Balıkçılık’ın Avrupa Komisyonu sözcüsü Vivian Loonela, "Amacımız, tedarik zinciri boyunca tamamen dijitalleşmek" diyor. SmartFish gibi gelişmelerin buna yardımcı olabileceğini söylüyor. "Akıllı teknolojilere ihtiyacımız var ve yapay zekâ ile makine öğreniminin potansiyelinden yararlanıyoruz."

Avrupa Birliği, üye devletleri SmartFish yeniliklerini benimsemeye zorlayamaz. Bunların başarısı pazar talebine bağlı olacaktır. Ancak Tiller, Avrupa'daki birçok balıkçılık şirketinin buna ilgi gösterdiğini söylüyor. "Bu teknolojilerden bazılarının balıkçı teknelerine kurulması çok pahalı olabilir" diyor. "Dolayısıyla balıkçıların bunları teknede istemeleri için faydasını anlamaları şart."

Balıkçı Aitor Larrañaga, şirketi Larrasmendi Bi ile yakında SmartGear trol ağını İspanya kıyısı açıklarında test edecek.
Kendisi akıllı teknoloji konusunda hevesli ve balıkçılık endüstrisinin daha sürdürülebilir hâle gelmesi için yenilik yapılması gerektiğine inanıyor. "Dünya ilerliyor" diyor. "200 yıl önceki gibi çalışamayız."

Giovanni Prati, CNN Business  |  Trondheim, Norveç (CNN Business)