4. Gelecekte bizi ne bekliyor?

Sürekli bir teknolojiden bahsediyoruz. Şimdi biraz daha bu teknolojilerin neler olduğu ve dünya genelinde ne tür alanlarda kullanıldığına vurgu yapmak istiyorum. Burada biraz karmaşık görünse de grafik aslında hangi tarımsal üretimin hangi noktalarında değer zincirinin hangi noktalarında ne tür teknolojik gelişmeler var onları görebiliyorsunuz.

 

Öncelikle çiftlikler değişiyor, yani yeni kuşak çiftlikler ile karşı karşıya durumdayız. Bu yeni kuşak çiftliklerin içerisinde bu vurgu yaptığım sensörler, dropler, uydu görüntülerinin toplanması, birbiriyle konuşan cihazlar, otomatik dümenleme sistemine sahip traktörler gibi daha önce tarım sektöründe alışık olmadığımız teknolojilerin bir araya geldiği ve entegre edildiği bir dünyadan bahsediyoruz. Bütün bu uygulamaların çalışabilmesi için yazılıma ihtiyaç var, dolayısıyla özellikle çiftliklere yönelik yazılım yapan teknoloji firmaları ortaya çıkıyor.

 

Öngörü çok önemli, az önce vurgu yapmaya çalıştım. Sizi nasıl bir yakın gelecek ve orta vadeli geleceğin beklediğini görebilmek için öngörüye ihtiyaçınız var, yani bu hem iklim tarafında da olabilir, fiyatlar tarafında da olabilir, teknoloji tarafında da olabilir. Bir grup firma bunun üzerinde yoğunlaşıyor. Daha önce fiziksel olarak kısıtlı, sınırlı imkanlarla erişebildiğiniz pazar yerleri varken teknoloji artık size sınırsız olarak her yere ulaşma imkanı sağlıyor. Dolayısıyla, siz Türkiye'deki bir üreticiyken dünyanın hemen her yerine internet üzerinden bağlantılar kurarak bu teknolojik olarak sağlanmış olan sanal pazar yerlerine üye olarak, oralarda mağaza açarak dünyanın her yerine ürünlerinizi satmanız mümkün hale geliyor.

 

Robotlar çok önemli dedim, daha önce farklı sektörlerde robotlar kullanmaya başlamıştı, tarım biraz arkadan geliyor ama hızlı bir şekilde yoluna devam ediyor. Tarımsal üretimin çok farklı noktalarında robotlardan faydalanmak mümkün. Bunlar belki 2020 itibarıyla biraz hayal ürünü ama önümüzdeki yıllarda çok somut uygulamaları sayıt olarak uygulanan alanlar olarak daha geniş bir alanda görüyor olacağız. Sensörler çok kritik, nihayetinde hep bir bilgiden bahsediyorum. O bilginin toplanabilmesi için sensörlere ihtiyacınız var.

 

Bu teknoloji ucuzladıkça ve daha yaygın kullanımı ortaya çıktıkça, sensörlerin tarımsal üretimi ve takip eden aşamalarını hemen hemen her noktasında hayatımıza girdiğini görmüş olacağız. Bir diğer uygulama alanından bir tanesi daha akıllı sulama sistemleri, yani daha önce zaten biraz geleneksel yollarla yapılan sulamalar artık modern yöntemlere, basınçlı sulama sistemlerine dönmüş durumda ve bu basınçlı sulama sistemlerinin içerisinde de dijital teknolojileri entegre etmeniz söz konusu.

 

Yine sensörler vasıtasıyla, birbirleriyle konuşan cihazlar vasıtasıyla tarımsal üretimi çok farklı noktalarda dijitalleşmeye, yoğun teknoloji kullanımına başlamış durumda. Daha önce bilim-kurgu filmlerinde gördüğümüz durumlar, senaryolar aslında yavaş yavaş gerçeğe dönmeye başlamış durumda. Dünyanın farklı bölgelerinde, belki bazıları pilot aşamada olsa da yoğun teknolojinin kullanıldığı geleceğin çiftliklerini görmeye başlamış durumdayız. Geleceğin çiftliklerinde neler oluyor?

 

Yoğun miktarda sensör kullanılıyor dedim. Yani toprakta ne olup bittiğini, çiftlikte ne olup bittiğini bu alıcılar ve sensörlerle takip ediyorsunuz. Dropler, insansız hava araçları artık tarımsal üretimin farklı noktalarında kullanılmaya başlamış durumda. Veri toplayabiliyorsunuz, araziyi takip edebiliyorsunuz. Robotlar yavaş yavaş sektörün içine girmeye başlamış durumda, traktörler akıllı hale gelmeye başlamış durumda. Farklı sektörlere vurgu yaptım, mesela otonom, kendi kendine hareket edebilen otomobiller artık ticari olarak satılıyor. Çok yakın gelecekte benzer uygulamaların traktör şirketleri tarafından da hayata geçirilmesi söz konusu olacak.

 

Sadece tarla boyutunda değil, özellikle hayvansal üretim tarafında da yine sensörler kullanılarak, özellikle büyükbaş hayvanların çok yakından takip edilmesi söz konusu hale geliyor. Tarlanın, çiftliğin çok farklı noktalarında toplanan bütün bu veri birleştiriliyor ve işleniyor. Nihayetinde veri toplama elbette işin önemli bir kısmı, ama o toplanan veriyi işlemeniz lazım ki baştan beri vurgu yaptığım veriyle beslenmiş tarımsal üretim karşımıza çıksın. Veriyi işleme süreçlerinde yapay zeka teknolojileri, makine öğrenmesi gibi teknolojilerin kullanımı daha fazla ön plana çıkıyor. Bu verileri işleyerek gelecekte ne olabileceği hakkında tahminlerde bulunabiliyorsunuz, planlamalar yapabiliyorsunuz ve verimliliği artırabiliyorsunuz.

 

Kısacası, tarımda teknoloji kullanımı büyük bir hızla yayılıyor ve tarımsal üretimde dönüşüm sağlanıyor. Ancak, bununla birlikte beraberinde bazı zorluklar ve sorunlar da ortaya çıkıyor. Bunlar arasında veri güvenliği, teknolojiye erişim, maliyet gibi faktörler yer alıyor. Dolayısıyla, bu teknolojilerin uygulanmasında ve yaygınlaştırılmasında dikkate alınması gereken birçok nokta bulunuyor. Ancak, tarımda teknolojik gelişmelerin ilerlemesi, verimliliği artırması ve sürdürülebilirliği sağlaması açısından büyük bir potansiyel taşıyor.

Prof.Dr. Gökhan Özertan ・ 6 dk