7. Endüstri 4.0 Teknolojileri - 2

Altıncı teknoloji "Siber Güvenlik". Sisteminizin kesinlikle hacklenmemesi gerekiyor. Bu nedenle güvenlik önlemleri almanız gerekiyor. Bilgisayar dünyasında bu önlemlere genellikle "firewall" denir. Bugün ise şirketler bunları "end-to-end security" altında yapılandıracaklar. Makinelere sadece biz erişebileceğiz, dışarıdan kimse erişemeyecek. Bilgilerimizi bulutta depolayacağız, ancak sadece biz erişebileceğiz. Makinelerle iletişim kurarlarsa araya kimse giremeyecek. Bu da Endüstri 4.0'ın siber güvenlik dediğimiz önemli bir konusu olacak. Özellikle önümüzdeki yıllarda ülkemizde siber güvenlik konusunda nitelikli insanlar da artacak.

Bulut yapılanması sayesinde şirketler, tesisler ve ürünlerle ilgili bilgilerini başka yerlerde saklayacaklar. Böylece e-posta aracılığıyla iletişim kurmak ya da başka transfer mekanizmaları kullanmak yerine verilerin ortak bir yerde tutulmasıyla veri erişimi hızlanacak, veri maliyetleri düşecek. Bu sayede büyük makineleri daha uygun maliyetlerle alabileceğiz. Eskiden hepsi sunuculara yatırım yapardık, 15-20-30 bin dolarlık sunucular alırdık, ancak bugün bulut yapılanmalarıyla bu maliyetler 1-2 bin dolara düşecek. Bu şekilde maliyetlerimizi azaltmış olacağız. Buluta verileri yükleyerek tekrar sistemin içinde saklamak yerine, ulusal bulut sistemlerini kullanmak zorunda kalacağız. Üretim sistemlerimizi daha hızlı hizmete sokacak, süreçlerimizi daha hızlı takip edeceğiz.

Ayrıca günümüzün önemli bir aracı olan "Üç Boyutlu Yazıcılar". İki boyutlu yazıcılarla yüzeyler, devre kartları gibi şeyleri basarken, artık üç boyutlu yapılanmalara geçtik. Üç boyutlu yapılanmalar yedek parça üretiminden model yapımına, üç boyutlu evlerden uçak parçalarına kadar birçok alanda gelişiyor. Üç boyutlu pompa parçaları, üç boyutlu makine parçaları üretimi de gelişiyor. Aynı zamanda üç boyutlu malzeme teknolojisi de hızla ilerliyor. Hangi malzemelerin üç boyutlu yazıcılarla kullanılabileceği konusunda bugün korkunç bir alan mevcut.

Büyük şirketler, hatta Boeing gibi şirketler bile yedek parça depolarını kapatıp bunun yerine çevrimiçi hizmetlerden yararlanmaya başladılar. Özel ürünlerin az sayıda üretilmesi gerektiğinde 3D yazıcıları kullanmak önem kazanacak. Özellikle Türkiye'deki makine sanayisi için büyük bir fırsat olarak görüyorum. Çünkü Türkiye, butik bir makine sanayisine sahip ve seri üretim yapmak yerine özelleştirilmiş üretimlerde avantaj sağlayabilecek bir konumda bulunuyor. Bu nedenle 3D yazıcılar, Türkiye'deki makine sanayisi için Endüstri 4.0'ın en önemli araçlarından biridir. Endüstri 4.0 araçlarının dokuzuncusu, belki de en eğlenceli ve müşterilerimize sunduğumuz ürünleri anlatmakta bize en çok yol gösterecek olan zenginleştirilmiş gerçeklik.

Gerçek olan bir sistemin üzerine bir sanallık ekleyerek merakımızı daha iyi anlatabileceğimiz bir teknoloji. Nerelerde kullanıyoruz? Depoda bir parça ararken, depodan parça seçiminde, yeni işe girmiş bir mühendis aradığı parçayı taktığı bir gözlükle hemen görebilir. Neden? Çünkü gerçekle gözlük arasına internet desteği ile gelen video görüntüleri, sistemi anlamada ona yardımcı olacaktır. Mobil cihazlarda tamirat işleri, depolarda ürünlerin bulunma hizmetleri; bunun yanında şirketlerin ileri safhada karar verme hizmetleri, sahayı, pazarı görme hizmetleri.

Yapabileceğimiz zenginleştirilmiş gerçeklik bugün için birçok sektör tarafından kullanılıyor. Örneğin, mobilyacılar mobilyayı almadan odanızın ortasına getirecek araçları sunuyorlar veya taşıt satıcıları sizi arabanın içerisine yerleştiriyor, siz arabayı almadan araç içerisinde seyahat ediyorsunuz. Bu anlattığımız teknolojileri endüstri 4.0'ın zenginleştirilmiş gerçeklik kavramı diyoruz. Gördüğünüz gibi, endüstri 4.0 bize olağanüstü farklı kazançlar getiriyor. Endüstri 4.0 kazançlarını özetlemek istedim. Birinci kazanç ekonomiklik, artan verimlilik. Simülasyonla, üç boyutlu printerlarla, arttırılmış gerçeklikle, robotlarla, yatay dikey entegrasyonlarla, data ile yapacağınız her türlü inovasyon size rekabet artışı içerisinde dönecek verimliliğinizi arttıracak, sizi daha üretken bir işletme yapacak.

Diğer taraftan ikinci nokta esneklik. Kompleks ürünlerin üretimleri, daha büyük kitlelere erişmek için big data kullanarak, eriştiğiniz müşterilere sunacağınız hizmetleri çok hızlı sunabilmek, sosyal medyayı da bunun içerisine katarak endüstri 4.0 size bu faydaları sağlayacak. Üçüncü nokta ise pazara çıkış zamanı. Artık yeni nesil sizin ürününüzün fiyatından ziyade içindeki yapay zeka miktarını, onlara verilen algıyı, onlarda yaratacağı değişimi ölçüyor. Ve siz ne kadar hızlıca bu olguları yaparsanız, pazara çıkış zamanınızı azaltacaksınız, pazarda da satın alma müşterilerinizin sizi tercih etme, satın alma aksiyonunu geliştirmiş olacaksınız. Endüstri 4.0 artık günümüzde akıllı ürünlerle anılıyor. Nasıl akıllı toplum, akıllı hastaneler, akıllı arabalardan bahsetmiştik ilk eğitimimizde. Artık ürünler bilgi deposu haline gelmeye başladı. Yani bir ilaç mı alıyorsunuz, kapağı açtığınız anda belki size hikayesini anlatıyor. Nerelerde kullanılır, hangi sıklıklarla kullanılır, ne yapmanız lazım?

Tabi bunları sesli anlatmıyor, cep telefonunuza gönderdiği bir video ile ilaç hakkında bilgi alabiliyorsunuz. Bir ürünü aldıktan sonra ürün size nasıl kullanacağınıza, nasıl monte edeceğinizi anlatıyor. Ürün artık sizin için bir personel aracı olmaktan çıkıyor, size direkt kurulmasına hizmet eden bir noktaya getiriyor sizi. Ürün aynı zamanda bir gözlemci, eğer bir şeyi yanlış yaparsanız sizi ikaz ediyor. Artık biz de ürünlerimizi daha akıllı hale getirmemiz lazım. Sadece ürünleri akıllı hale getirirken videolar, bluetooth teknolojileri değil, internet buna çok büyük fayda sağlıyor. İnternet üzerinden uzaktan müzeleri gezmek, enerji greftlerinin açılması, insansız araçlar, siz işinizi yaparken kendi yolunu bulan araçlar, yol boyunca giderken internet ile haberleşmeler, yol kenarlarında bulunan sensörlerle alınan geri bildirimler, oyunlar, küçük robotlar, sizin için önümüzdeki yıllarda çok önemli fırsatlar olacağına inanıyorum. Bizler robotlardan çok büyük şeyler bekledik. Cep telefonu da bir robottu, sensör de bir robottu. Mühim olan müşterimizin ihtiyacı olan ürünleri, hizmetlerimize bu aracı kurumları kullanmakta. Aracı ürünlerde günümüzde robot oldular.

Bunlar artık hafızada taşımaya başladılar. Böylelikle yapay zeka robotları demeye başlayacağız bunlara. Bunlar bizim siber uzay dediğimiz bir uzayda çalışacaklar, komutları çok uzaklardan da alabilecekler. Siz evdeyken bile robotlarınıza mesaj gönderebileceksiniz, WhatsApp ya da Instagram üzerinden. Artırılmış gerçeklik bakımından, kalite uygulamalarında, üretimde son derece önemli bir yer aldı. Fabrika, çalışan, klasik bildiğimiz takımlar bunların hepsi birleşerek hepsi bir gözlüğe geldi. Bir mühendis gözlüğüne gelen görüntülerle hem bakımı kolay hale geldi, hem bir makinedeki arızayı çabuk tesis eder hale geldi. Bu mühendise aylarca, saatlerce eğitim vermektense hazırlanacak bir videoyla onun bu işi yapma zamanında biz kısaltmış olduk. Demek ki çağ akıllı üretim çağı, akıllı fabrikalar çağı. Ne kadar sistemi hazır hale getirirsek, bu akıllı hale geçmek değişik müşterilere yönelik farklı ürünlerin üretilmesi anlamına geliyor.

Özellikle yaşlılara, Covid-19 döneminden bahsedersek yaşlılara dönük yeni ürünlerin üretilmesi, engellilere yönelik yeni ürünlerin üretilmesi. Eğer yapacağımız hizmette yöneticiler ön planda ise yöneticilere yönelik birtakım hizmetlerin üretilmesinde akıllı üretim sonrası önemli bir yer almaya başladı. Endüstri 4.0'ın Almanya'da bayraktarlığını yapan firmalardan bir tanesi de Este, ilk eğitimimizde de bahsetmiştik Siemens, Audi, TSI Grup, Bosch bu işin bayraktarlığını yapıyorlar. Akıllı bir fabrikada kurulan sistem ile siz bir makineye ne gün başlam yapacağınızı makinelerin üzerine koyduğu bir sensör ile cep telefonunuza gelen bir mesajla görüyorsunuz: "Önümüzdeki 2 gün içerisinde bakım yapınız" mesajı geliyor size. Ve hata başka bir noktada "Bakım yarın 09.00'da" diye mesaj atan başka bir makine ile karşı karşıyasınız. Bir tarafta siparişin hazır olduğunu söyleyen bir teknolog, bluetooth ile internet üzerinden size gelmiş durumda. Demek artık önümüzdeki yıllar akıllı fabrikalar, akıllı üretimin olduğu yıllar. Bunları bir defa yaptıktan sonra işlerimizi çok daha hızlı yapacağınıza emin olabilirsiniz. Böylelikle Endüstri 4.0'ın 9 tane aracını gördük. Bu araçlar ne işe yarıyor, bunlara bakalım ve bunlar birlikte işlerimizi nasıl kolaylaştırıyor, nasıl tercih edilen bir marka oluruz o konularda ufak ufak notlar verdik. Video eğitimimizin üçüncüsünü burada bitiriyoruz.