İş eşleştirme sitesi, Güney Afrikadaki genç işsizlik oranını düşürmek istiyor

Akhona Zondani, "Şu anda bir iş sahibi olduğum için kendimi gerçekten şanslı sayıyorum." diyor.

Bir iktisat mezunu olarak, memleketi Güney Afrika'daki işverenler tarafından aylarca görmezden gelindikten sonra, Giraffe adlı bir işe alım web sitesini kullanmaya başlamış. Zondani, diğer işe alım görevlileri tarafından "yok sayılma" deneyimine kıyasla, yolun her adımında rehberlik almanın "yeni bir soluk" getirdiğini ve sonunda bir sigorta şirketinde işe girdiğini söylüyor.

Zondani, mevcut ekonomik ortamda şanslı kesimden olduğunun farkında. Güney Afrika, pandemi öncesinde zaten ekonomik gerileme yaşamakta ve rekor düzeyde işsizlikle mücadele etmekteydi. 2019'da % 56 ile dünyanın en yüksek genç işsizlik oranına sahip olan ülkede, Covid-19 daha da fazla iş kaybına yol açtı.

Ancak Giraffe, bundan en kötü etkilenen kişilere yardım edebileceğine inanıyor: vasıfsız ve daha az eğitimli işçilere. 2015 yılında Anish Shivdasani ve Shafin Anwarsha tarafından kurulan Giraffe, adayların temin edilmesinden incelenmesine kadar işe alım sürecini otomatik hâle getirdi.

İş arayanlar daha önce pozisyonlara kâğıt üzerinden veya şahsen başvururken, artık özgeçmişlerini çevrimiçi platforma yüklüyorlar ve bir algoritma onları ilgili işlerle eşleştiriyor.

Shivdasani, Giraffe'in, çoğu Güney Afrikalının internete başlıca erişim yolu olan mobil cihazlar için tasarlandığını açıklıyor. Ülkeye akıllı telefon girişi 2016'dan itibaren ikiye katlanarak 2019'da % 91'e çıktı ve internet erişimi olanların yaklaşık %60'ı mobil cihaz kullanıyor.

Diğer iş portalları ve işe alım ajansları genellikle yüksek vasıflı adayları hedef alırken, Shivdasani, Giraffe'in öncelikli olarak giriş düzeyinden orta düzeye kadar olan işlere odaklandığını söylüyor.

Shivdasani, CNN Business'a "Esasen pazarın kitlesel bölümünü hedefliyoruz. Bunu da ayda 3.000 ila 25.000 rand (177 ila 1.470 dolar) arasında maaş olarak tanımlıyoruz." diyor.

Bu gelir aralığının, Güney Afrika'daki toplam iş gücünün yaklaşık üçte ikisini temsil ettiğini de ekliyor.

Shivdasani ve Anwarsha, telekom sektöründe strateji danışmanı olarak çalışırken tanışmışlar. Shivdasani, her zaman Güney Afrika'daki toplumsal sorunları çözmek için bir platform kurmayı etmeyi hayal ettiğini söylüyor. Nereden başlayacağına dair beyin fırtınası yaparken çoğu sorunun merkezinde işsizliğin olduğunu fark etmiş. "İşsizliğin muhtemelen Güney Afrika'daki en büyük sorun olduğunu hissettik" diyor.

Shivdasani, Giraffe'in iş arayanlar için tamamen ücretsiz olduğunu, bunun yerine platformunda iş ilanı vermeleri için işletmelerden ücret talep ettiğini açıklıyor.

Yaklaşık 3.000 işletmeyle çalışan Giraffe'in şu anda platformuna kayıtlı iş arayan bir milyon kişi var. Shivdasani, Giraffe'nin Facebook (FB) ve Google (GOOG) ile ortaklıkları aracılığıyla iş arayan yaklaşık 10 milyon kişiye ulaştığını tahmin ediyor.

Giraffe,  başvuru sahiplerinin mülakata davet edilmeden önce yanıtladıkları soruları şirketlerin dinlemelerine imkân veren bir sesli not işlevi bile geliştirdi. Shivdasani, "Eşleştirme, inceleme ve ses kliplerini birleştirmiş olmamız, bizi diğer platformlardan ayırıyor" diyor.

Bu yıl şirket, iş arayanlara kariyer tavsiyeleri sunacak bir içerik portalı oluşturmakta kullanmak üzere UNICEF'ten ödenek aldı. Giraffe, aldığı miktarı açıklamayı reddetti.

Güney Afrika'nın yapısal güçlükleri

Güney Afrika, dünyanın en katı tecritlerinden birinden yavaş çıkarken, işsizlik oranı yükseliyor ve eşitsizlik artıyor. Yakın tarihli bir UNDP raporu, koronavirüs öncesi ekonomik büyüme ve istihdam düzeylerine geri dönmenin en az beş yıl süreceğini tahmin ediyor.

Cape Town Üniversitesi'nde ekonomi profesörü olan Vimal Ranchhod, Giraffe gibi platformların yardımıyla beceri geliştirmenin, gençlere yardımcı olmanın bir yolu olduğunu söylüyor.

Ancak iş gücü piyasası ve eğitim konusunda, ülkenin apartheid (ırk ayrımcılığı sistemi) geçmişine bağlı yapısal güçlükleri ele almanın zor olacağı konusunda da uyarıyor. "Sorunun boyutu ve niteliği göz önüne alındığında, bu durum hükûmetin büyük ölçekli ve uzun vadeli müdahalesini gerektiriyor" diyor. "Ancak bu, farklı grupların tek tek ellerinden geldiğince yardım etmemeleri anlamına gelmez çünkü her küçük yardımın katkısı olacaktır."

Katy Scott, CNN Business  |  Paris (CNN Business)