Hava yastıklı kotlar ve ileri teknoloji yelekler motosikleti nasıl daha güvenli hâle getirebilir?

Koruyucu bir dış kabuk olmaksızın iki tekerlek üzerinde dengede gitmeyi gerektiren motosiklet sürücülüğü, araba kullanmaktan çok daha tehlikeli. Örneğin Amerika Birleşik Devletleri'nde motosikletçilerin bir kazada ölme olasılığı, araba yolcularının yaklaşık 28 katı.

Ancak hava yastıklarındaki yenilikler, motosiklet sürücülerini güvende tutmaya yardımcı olabilir.

Moses Shahrivar, koruyucu bir deri astar kullandığı ilk motosiklet kotunu 16 yıl önce Harley-Davidson İsveç ile birlikte tasarladı. Şimdi bu fikri bir adım daha ileri götürüyor. Şirketi Airbag Inside Sweden AB, hava yastıklarının bacakların içinde gizlendiği süper güçlü bir kot prototipi tasarladı.

Giyen kişi kotu motosikletine bağlıyor ve motosikletten düşmesi durumunda hava yastıkları tetiklenerek basınçlı hava ile doluyor, alt gövde üzerindeki darbeyi azaltıyor. Shahrivar, daha sonra hava yastığının söndürülerek gazla doldurulabileceğini ve tekrar kullanılmak üzere kot pantolona takılabileceğini belirtiyor.

Şu anda kotları Avrupa sağlık ve güvenlik standartlarına göre onaylatma sürecinde olan Airbag Inside Sweden AB, onları bir dizi çarpışma testinden geçiriyor.

Fikri geliştirmek için Avrupa Birliğinden 150.000 € (180.000 $) toplayan şirket, kotları 2022'de piyasaya sürmeyi umuyor. Fransız CX Air Dynamics şirketi, benzer bir fikir geliştirmek için kitlesel fonlama kampanyası başlattı.

Hava yastığı yelekler
Shahrivar, alt gövde için bu tür bir korumanın ilk kez sağlanacağını söylüyor.

Üst gövde için eşdeğer bir teknoloji 20 yıldan fazladır mevcut. Ceketin altına yerleştirilebilen motosiklet hava yastığı yelekleri göğsü, boynu ve bazen de sırtı koruyabiliyor.

İlk versiyonlar, Shahrivar'ın kot pantolonları gibi motosiklete bağlıydı. Ancak son zamanlarda geliştirilen otonom elektronik hava yastıklarında, bunun yerine, sürücünün düşmek üzere olduğunu algılayan yüksek teknolojili sensörlerin kullanılıyor.
Piyasadaki otonom hava yastıkları arasında, Fransız firması In&motion tarafından oluşturulan bir sistem yer alıyor.

2011 yılında profesyonel kayakçılar için giyilebilir hava yastıkları tasarlamaya başlayan şirket, o zamandan bu yana aynı teknolojiyi motosikletçilere uyarladı. Hava yastıklarını tetiklemek için bir ip kullanmak yerine; GPS, jiroskop ve ivmeölçerden oluşan bir "beyin" yarattı. Akıllı telefondan biraz daha büyük olan bu kutu, uyumlu herhangi bir yeleğin arkasına yerleştiriliyor.

In&motion iletişim müdürü Anne-Laure Hoegeli, CNN Business'a "Sensörler hareketleri gerçek zamanlı olarak ölçüyor ve algoritma, bir düşüşü veya kazayı tespit ederek çarpışmadan hemen önce hava yastığını şişirebiliyor." dedi.

Kutu, sürücünün konumunu saniyede 1.000 kez ölçüyor. Hoegeli, "düzelemeyecek bir dengesizlik" tespit edildiğinde kullanıcının göğüs, karın, boyun ve omurgasını korumak için hava yastığının tetiklenerek tamamen şiştiğini belirtiyor. Bu yalnızca 60 milisaniye sürüyor.

In&motion, yüksek teknoloji hava yastığı yelekleri yapıyor.

Alban Nieroz

In&motion, Avrupa ve Amerika Birleşik Devletleri'nde yayılmak için kısa süre önce 10 milyon € (12 milyon $) fon topladı.
Motorcycle News editör yardımcısı Emma Franklin, temel işleyişi piyasadaki diğer elektronik hava yastıklarına benzese de In&motion'ın uygun fiyatlı bir abonelik hizmetine sahip olduğunu belirtiyor. Franklin, CNN Business'a "Onların sistemleri, hava yastığını birçok yönden sıradan insanlar için daha erişilebilir hâle getirdi." diyor.

Biniciler kutuyu 400 dolara satın alabiliyor veya In&motion'dan yılda yaklaşık 120 dolara kiralayabiliyor. Fransa'daki kullanıcıların, bir çarpışma durumunda acil servisleri arayan bir ayara da erişimi var.

Hava yastığı koruması artık MotoGP'de ve bu yılki Dakar Rallisi’nde zorunlu olsa da, kara yolu motosikletçileri için yasal bir gereksinim değil. Ancak Franklin, bunların güvenlik açısından önemli bir yenilik olduğuna inanıyor.

Birleşik Krallık'taki Loughborough Üniversitesi'nde araç güvenliği alanında kıdemli öğretim görevlisi olan Richard Frampton, motosiklet hava yastığı yeleğinin kara yolu binicileri için hâlâ oldukça yeni olmasından dolayı etkinliği konusunda çok fazla akademik araştırma yapılmadığını söylüyor. Ancak Fransız Ulaştırma, Geliştirme ve Şebeke Bilim ve Teknolojileri Enstitüsü'nün yaptığı araştırmaya göre, hava yastığı yeleklerinin saatte yaklaşık 30 ila 40 kilometreden daha düşük çarpma hızlarında iyi koruma sağladığının tespit edildiğini belirtiyor.

Frampton, "Gördüğüm birkaç makale, vaka çalışması ve yazıya bakılırsa çok faydalı bir cihaza benziyor." diyor.

"Ben kullanılmasından yanayım - göğüs, boyun ve omurga, hayatı tehdit eden yaralanmalara maruz kalabileceğiniz alanlar."

Katy Scott, CNN Business  |  Orleans, Fransa (CNN Business)